Đàm phán ngừng bắn ở Gaza đạt được một số tiến triển dù còn tranh cãi

Khói bốc lên sau các cuộc không kích của Israel xuống TP Rafah, Dải Gaza ngày 7/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu trước các bên tham gia đàm phán, phái đoàn an ninh Ai Cập đã nêu bật nguy cơ leo thang bạo lực tại Gaza, đồng thời nhấn mạnh những nỗ lực của Ai Cập trong việc duy trì các cuộc đàm phán hiện nay.

Một nguồn tin cấp cao của Ai Cập trước đó nói với kênh truyền hình Al-Ghad rằng phái đoàn Israel đã cố gắng nêu ra những điểm gây tranh cãi khác trong cuộc đàm phán trước các nhà trung gian hòa giải Ai Cập, Qatar và Mỹ.

Nguồn tin này nói rằng Israel phản đối một điều khoản cụ thể trong thỏa thuận liên quan đến việc Hamas thả 33 người bị giam giữ bất kể tình trạng của họ.

Tel Aviv yêu cầu 33 người được thả phải đáp ứng các tiêu chí nhất định. Theo đó, những người bị giam giữ được trả tự do phải còn sống và phải bao gồm phụ nữ, trẻ em, người già và nữ quân nhân thuộc các nhóm tuổi cụ thể.

Israel cũng nhất quyết giảm số lượng người Palestine được trả tự do để đổi một con tin Israel được phóng thích. Nguồn tin cho biết thêm trong khi lực lượng Hamas đề xuất thả 3 người bị giam giữ hàng tuần, thì Israel yêu cầu thả hàng ngày.

Trong khi đó, một số nguồn thạo tin khác cho hay vòng đàm phán hiện tại ở Cairo đã bắt đầu vào ngày 7/5, với tất cả 5 phái đoàn đều phản ứng tích cực trước việc nối lại đàm phán. Các nhà trung gian hòa giải từ Ai Cập, Qatar và Mỹ hiện đang thúc đẩy mạnh mẽ một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt các cuộc tấn công của Israel ở Gaza và tạo điều kiện cho việc trao đổi hàng chục con tin Israel hiện vẫn bị Hamas giam giữ.

Trong diễn biến liên quan, theo phóng viên TTXVN tại Geneva, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 8/5 cho biết các bệnh viện ở phía Nam của Dải Gaza chỉ còn nhiên liệu dùng cho 3 ngày, do các cửa khẩu ở khu vực biên giới bị đóng cửa.

Thông báo trên mạng xã hội X, Tổng giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus của WHO thông báo nguồn nhận nhiên liệu của cơ quan này đã bị chặn. Ông cho biết: “Việc đóng cửa biên giới (Rafah) tiếp tục ngăn cản LHQ đưa nhiên liệu vào. Không có nhiên liệu, mọi hoạt động nhân đạo sẽ dừng lại. Việc đóng cửa biên giới cũng đang cản trở việc cung cấp viện trợ nhân đạo cho Dải Gaza. Các bệnh viện ở phía Nam chỉ còn nhiên liệu cho ba ngày, điều đó có nghĩa là các dịch vụ có thể sớm bị dừng lại”.

Theo ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, bệnh viện Al-Najjar ở Rafah đã phải dừng hoạt động do tình trạng thù địch đang diễn ra ở khu vực lân cận và hoạt động quân sự ở Rafah. Bệnh nhân ở Al-Najjar đã được chuyển đi nơi khác và nhân viên bệnh viện cũng phải di chuyển vật tư, thiết bị để bảo vệ họ. Ông Tedros cho biết thêm: “Vào thời điểm các hoạt động nhân đạo mong manh cần được mở rộng khẩn cấp, hoạt động quân sự ở Rafah đang hạn chế hơn nữa khả năng của chúng tôi trong việc tiếp cận hàng nghìn người đang sống trong điều kiện tồi tệ mà không có đủ lương thực, vệ sinh, dịch vụ y tế và an ninh”.

Trong khi đó, ông Rik Peeperkorn, đại diện của WHO ở Palestine, nhấn mạnh rằng nhiên liệu có vai trò thiết yếu cho các hoạt động hỗ trợ nhân đạo. Theo ông, nhiên liệu chủ yếu được sử dụng để cung cấp năng lượng cho các máy phát điện ở bệnh viện, và cũng được sử dụng để các nhân viên hỗ trợ nhân đạo có thể di chuyển tới những nơi gặp khó khăn và giúp duy trì hoạt động của các tiệm bánh.

Ông Peeperkorn thừa nhận: “Điều chúng tôi cần nhất lúc này, các hoạt động nhân đạo cần nhất lúc này là nhiên liệu. Không có nhiên liệu, tất cả các hoạt động, gồm cả trong bệnh viện, cũng buộc phải dừng lại”.

Trước đó, bất chấp những quan ngại của cộng đồng quốc tế, xe tăng của Israel đã tiến hào thành phố Rafah trong ngày 7/5 và kiểm soát cửa khẩu gần đó vào Ai Cập, tuyến đường chính đưa viện trợ vào lãnh thổ Palestine đang bị bao vây.

Ngoài ra, Israel cũng thực hiện chiến dịch không kích ở Rafah trong thời điểm các bên đang thảo luận thỏa thuận ngừng bắn. Phía Israel cho biết việc đóng cửa cửa khẩu Kerem Shalom là do những vụ phóng rocket của phong trào Hamas, trong khi cửa khẩu Erez vẫn mở nhưng hiện chưa rõ liệu hàng viện trợ đưa vào Dải Gaza có đi qua cửa khẩu này hay không.

Phát biểu trong cuộc họp báo, người phát ngôn chính phủ Israel, ông Avi Hyman cho biết: “Tôi muốn thông báo rằng, bất chấp những hành động của Hamas, cả cửa khẩu Kerem Shalom và cửa khẩu Erez... đều mở cửa, với các xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo đang được kiểm tra”.

Trong diễn biến khác có liên quan, theo phóng viên TTXVN tại Geneva, sau nhiều tháng tranh luận, chính phủ Thụy Sĩ ngày 8/5 cho biết họ sẽ tài trợ 10 triệu franc (11 triệu USD) cho Cơ quan LHQ về cứu trợ người tị nạn Palestine (UNRWA). Quyết định về gói hỗ trợ thứ 2 trị giá 10 triệu franc sẽ được đưa ra vào cuối năm nay.

Trong thông cáo báo chí, Hội đồng Liên bang Thụy Sĩ cho biết khoản tiền trên nhằm đáp lại lời kêu gọi viện trợ nhân đạo của UNRWA. Đây là khoản sẽ được dành riêng cho Gaza và để đáp ứng các nhu cầu cấp thiết nhất của tổ chức trong thời gian còn lại của năm 2024.

Hiện có khoảng 2,3 triệu người ở Dải Gaza, trong đó có 1,7 triệu người phải di dời, đang phụ thuộc vào viện trợ khẩn cấp và LHQ đang cảnh báo về nguy cơ nạn đói sắp xảy ra. Chính phủ Thụy Sĩ cho biết họ “nhận thấy tình trạng khẩn cấp này.”

Trong khi đó, phóng viên TTXVN tại Tel Aviv dẫn nguồn tin từ từ chính phủ Israel cho biết Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns ngày 8/5 đã thảo luận về các giải pháp nhằm đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn và giải cứu con tin ở Gaza.

Trong cuộc gặp, hai bên đã đề cập đến cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra ở thủ đô Cairo của Ai Cập. Tuy nhiên, nguồn tin không nêu cụ thể thời gian và địa điểm của cuộc gặp. Trang web tin tức Ynet của Israel đưa tin ông Burns đã đến Israel sau khi tham gia các cuộc đàm phán được tổ chức tại Doha và Cairo.

Cũng trong ngày 8/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố sẽ dừng cung cấp đạn pháo và các vũ khí khác cho Israel nếu nước này tấn công khu vực Rafah phía Nam Dải Gaza.

Trả lời phỏng vấn hãng tin CNN, ông Biden khẳng định sẽ không cung cấp vũ khí và đạn pháo cho Israel, vốn được Washington hỗ trợ khi Tel Aviv tiến hành chiến dịch tấn công lực lượng Hamas. Ông cũng cho hay Mỹ đã dừng viện trợ bom cho Israel, cho rằng dân thường thiệt mạng ở Gaza là hậu quả của việc sử dụng loại vũ khí này.

Tuy nhiên, ông Biden cũng cho biết Mỹ vẫn cam kết đối với nền quốc phòng của Israel và sẽ cung cấp các tên lửa đánh chặn cho hệ thống Vòm Sắt cũng như các vũ khí phòng thủ khác cho Israel.

Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã xác nhận nước này đã dừng một đợt vận chuyển đạn dược cho Israel, trong động thái nhằm thể hiện việc Washington phản đối chiến dịch quân sự của Israel ở Rafah.

H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)