Bầu cử Mỹ: Bên tới lui tranh cử, bên bận rộn hầu tòa

Tối 25-4, Tổng thống Mỹ Joe Biden tham gia buổi gây quỹ cho chiến dịch tái tranh cử tổng thống, ở vùng ngoại ô phía bắc TP New York. Tại đây ông Biden đề cập thoáng qua về các vụ án hình sự của cựu Tổng thống Donald Trump – đối thủ chính của ông Biden trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.

“Tôi chưa có cơ hội xem quá trình tố tụng tại tòa. Bởi vì tôi đang vận động tranh cử” – ông Biden nói.

Bình luận của ông Biden nhấn mạnh một cảnh tượng đối lập trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay mà theo giới chuyên gia có thể tạo cơ hội cho ông Biden nắm lấy thế chủ động, theo tờ Financial Times.

Ông Biden vận động tranh cử ở bang Florida (Mỹ) hôm 23-4. Ảnh: REUTERS

Ông Biden vừa đang tái tranh cử với tư cách là tổng thống đương nhiệm vừa cố gắng giải quyết các vấn đề nội bộ Mỹ, chẳng hạn nỗ lực vận động quốc hội thông qua 95 tỉ USD viện trợ nước ngoài.

Trong khi đó, ông Trump phải ra hầu tòa. Trong hầu hết 2 tuần qua, ông Trump đã có mặt tại tòa án Manhattan (New York) với tư cách là bị cáo trong vụ án dùng “tiền bịt miệng” ngôi sao khiêu dâm. Các công tố viên cáo buộc cựu tổng thống Mỹ đã làm giả các tài liệu liên quan các khoản thanh toán để bịt miệng diễn viên khiêu dâm Stormy Daniels.

Mặc dù không rõ phiên tòa ở New York sẽ kéo dài bao lâu và kết quả thế nào, nhưng tình hình hiện tại có thể sẽ gây bất lợi cho ông Trump, nhất là khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ bước vào thời điểm then chốt: khi các ứng viên chuyển từ tranh cử sơ bộ sang tranh cử với ứng viên đảng đối thủ.

Rắc rối pháp lý cản trở ông Trump

Theo số liệu từ trang web thăm dò ý kiến của RealClearPolitics, ông Biden giành được nhiều điểm ủng hộ hơn so với đầu tháng 3, khi ông đọc bài phát biểu Thông điệp Liên bang trước quốc hội (hôm 7-3). Ông Trump vẫn có tỉ lệ ủng hộ cao hơn ông Biden nhưng giờ đây khoảng cách đã bị thu hẹp, chỉ còn hơn ông Biden 0,3%.

Đối với ông Biden, việc ông Trump hầu tòa mang lại cơ hội tốt để ông có thể mô tả đối thủ là người thiếu sót, chỉ quan tâm bản thân và không phù hợp với chức vụ tổng thống Mỹ. Thông điệp đó là trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của ông Biden vào năm 2020 và nhiều khả năng ông Biden sẽ sử dụng lại nó.

Những rắc rối pháp lý của ông Trump đã giúp vị cựu tổng thống thu hút các cử tri cánh hữu trong cuộc bầu cử sơ bộ đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, phiên tòa càng kéo dài, ông Trump càng khó vận động gây quỹ và vận động tranh cử hơn. Về mặt chính trị, phiên tòa đang làm tổn hại đến vị thế của cựu tổng thống trong mắt một bộ phận cử tri độc lập và dao động – những người được cho là sẽ quyết định kết quả cuộc đua vào Nhà Trắng.

Nhà phân tích chính trị Amy Walter cho rằng các phiên tòa đang đặt “ông Trump và các nghĩa vụ pháp lý của ông ấy lên hàng đầu và trung tâm [trong mắt cử tri], theo cách mà chúng chưa từng xuất hiện trong một thời gian dài”.

Ông Kevin Madden – cố vấn chiến dịch tranh cử cho ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa Mitt Romney vào năm 2008 và 2012 - cho rằng những rắc rối pháp lý của Trump đang "phủ bóng đen" lên triển vọng giành được sự ủng hộ của những đảng viên Cộng hòa ôn hòa, truyền thống, có trình độ cao. Đây là những người đã không ủng hộ ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ.

Cựu Tổng thống Donald Trump tại tòa án Manhattan. Ảnh: EPA-EFE

Ông Biden sẽ có lợi thế

Chiến dịch tranh cử của ông Biden và các thành viên đảng Dân chủ cũng đã tận dụng tình hình hiện tại của ông Trump để công kích ông.

Bà Julie Chavez Rodriguez – người quản lý chiến dịch tranh cử của ông Biden cho rằng giống năm 2020 cuộc bầu cử năm nay sẽ là sự lựa chọn giữa “sự đoàn kết và sự chia rẽ, giữa năng lực và sự hỗn loạn, giữa tầng lớp trung lưu và các tỉ phú”.

Theo bà Rodriguez, trong khi ông Biden “đi khắp đất nước để nói chuyện với cử tri về việc làm cho cuộc sống của họ tốt hơn” thì ông Trump lại “đang chạy đua để trả thù và trừng phạt”.

Trong tuần đầu tiên của phiên tòa xét xử ông Trump ở New York, ông Biden đã dành 3 ngày ở bang Pennsylvania, trong đó có chuyến thăm Scranton – TP công nghiệp nơi ông Biden sinh ra. Tuần này, ông Biden đã đến bang Florida để nói về các hạn chế phá thai nghiêm ngặt đang được áp đặt ở các bang do đảng Cộng hòa kiểm soát.

Theo Financial Times, ông Biden và nhóm của ông tin rằng cử tri sẽ không muốn ông Trump tái đắc cử.

Ngay cả khi phiên tòa xét xử ở New York kết thúc sớm hơn dự kiến và không có vụ án liên bang nào khác liên quan ông Trump được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử vào tháng 11, cử tin vẫn tin rằng ông Trump đang lãng phí thời gian và nguồn lực quý giá. Trong khi đó, đội ngũ tranh cử của ông Biden đang tăng cường gây quỹ, xây dựng các hoạt động thực địa và cố gắng nhấn mạnh thông điệp của ông Biden để thu hút cử tri.

Tuy nhiên, bà Walter cho rằng nhiều cử tri có thể không thích ông Trump, nhưng chưa hẳn hài lòng với quá trình lãnh đạo của ông Biden. Theo bà Walter, cuộc bầu cử đã “rất gần” và cử tri đang có “hai ứng viên không được yêu thích”.

KHOA ĐIỀM