Nơi nước Pháp tìm thế hệ 'Mbappe tiếp theo'

Lò đào tạo Clairefontaine góp phần tạo nên thế hệ vàng của bóng đá Pháp. Ảnh: Hauts-de-seine.

Tất cả con đường đều có thể dẫn đến lâu đài Clairefontaine, nhưng không phải ai cũng có thể bước vào.

Tòa lâu đài được xây dựng từ thế kỷ XVII và phủ bởi vô vàn dây thường xuân được xem là trung tâm của Học viện Clairefontaine. Trường học bóng đá rộng 40 ha, nằm chính giữa rừng Rambouillet này là khát vọng của mọi tuyển thủ trẻ.

Mọi quy củ và trật tự tại học viện đã phản ánh tôn chỉ của Clairefontaine - nơi các kỹ năng cá nhân được mài giũa, sự xuất sắc của tập thể được tôi luyện, coi mục tiêu chiến thắng là một đặc ân.

Một thập kỷ sau ngày thành lập vào năm 1988, Clairefontaine đã góp phần tạo nên thế hệ vàng của bóng đá Pháp với chiếc cúp vô địch thế giới năm 1998 và vô địch Euro hai năm sau đó. Những thế hệ tiếp sau bao gồm Kylian Mbappe, người không thể cùng đồng đội bảo vệ chức vô địch World Cup 2022 nhưng lập hattrick trong trận chung kết.

Nếu Les Blues thành công trong ngày 18/12, Pháp sẽ trở thành đất nước đầu tiên kể từ Brazil vào năm 1962 giành hai chức vô địch liên tiếp tại World Cup. Ngôi sao thứ ba sẽ được thêm vào cổng trước của Clairefontaine. Họ thất bại, và ngôi sao thứ ba được trông đợi vào thế hệ tiếp theo của Clairefontaine.

Hai ngôi sao tại học viện tượng trưng cho hai lần Pháp vô địch World Cup. Ảnh: The Washington Post.

Sản phẩm của nỗ lực

Thành công của Liên đoàn bóng đá Pháp trong những năm qua đã khiến Clairefontaine trở thành sự “ghen tị" đối với các quốc gia khác.

Một số nước đã cử phái viên đến nghiên cứu mô hình của lò đào tạo này. Nước Anh một mực chối bỏ sự ra đời của khu phức hợp thể thao St Georges' Park đã sao chép mô hình của Clairefontaine. Nhưng ai cũng thấy rõ sự ảnh hưởng nhất định.

Trong khi đó, Bỉ, Thổ Nhĩ Kỳ và Latvia lại vay mượn cách tiếp cận và đào tạo của Clairefontaine. Nước Mỹ cũng đã để mắt đến mô hình của Pháp trong nỗ lực thành lập một trung tâm của Liên đoàn Bóng đá Mỹ.

Tuy nhiên, việc xây dựng một đội tuyển lớn mạnh, một lò đào tạo đẳng cấp không đơn giản là dùng gạch và vữa. Thậm chí cũng không phải là tìm kiếm các Mbappe tiếp theo. Đối với Pháp, sự chuyển mình bắt nguồn từ một nền văn hóa và triết học không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

Didier Deschamps, huấn luyện viên đội tuyển quốc gia Pháp, nhấn mạnh thành công của Les Bleus không đến trong một sớm một chiều. Đó là sản phẩm của sự nỗ lực đã kéo dài hơn 30 năm của Liên đoàn bóng đá Pháp, bao gồm cơ sở vật chất hạng nhất, đội ngũ huấn luyện viên, những tài năng trẻ triển vọng, quy trình đào tạo dựa trên khoa học và các dịch vụ hỗ trợ tốt nhất.

"Đó đều là những yếu tố bao quanh và hình thành nên tài năng và chất lượng của các cầu thủ", HLV Deschamps nói.

Những thanh thiếu niên xuất sắc được tuyển chọn để đào tạo tại Clairefontaine. Ảnh: Washington Post.

Bắt đầu đào tạo từ sớm

Các cầu thủ thiếu niên đến tập ở trung tâm Clairefontaine ở độ tuổi 13-15. Ở đây, họ được nuôi dưỡng tài năng và uốn nắn tính cách ngay từ khi bắt đầu.

Dù đều cùng lứa tuổi 13-15, các cậu bé có sự khác biệt về chiều cao và phát triển. Một số cậu bé chỉ nhỏ tương đương 10 tuổi, nhưng cũng có người cao như sinh viên năm nhất đại học. Tuy nhiên, họ đều là những hạt giống cho các đội tuyển World Cup trong tương lai, được chọn vì tiềm năng của họ.

Thông qua một loạt các bài kiểm tra, đánh giá và phỏng vấn nghiêm ngặt giữa hàng nghìn ứng viên, Clairefontaine bắt đầu công việc đào tạo bằng việc xác định những thanh, thiếu niên có triển vọng.

Hàng năm, chỉ khoảng 20-23 người được lựa chọn, đều là những người xuất sắc trên khắp cả nước. Họ được tham gia đào tạo cùng dịch vụ huấn luyện, cơ sở vật chất hạng nhất và hỗ trợ miễn phí cho gia đình của họ.

Từ thứ hai đến thứ sáu, các cậu bé phải rời xa gia đình, tham gia tập luyện bóng đá và học ở trường. Đến cuối tuần, họ sẽ trở về nhà và có thể làm gì tùy thích.

Tại mỗi phòng ở ký túc xá, các giường đều được dán tên, số và vị trí chơi của cầu thủ. Tuy nhiên, học viện dạy họ chơi mọi vị trí và đào tạo mỗi cầu thủ có thể chơi ở 2 vị trí khác nhau.

Phía bên trong, những chiếc áo thi đấu, quần đùi và tất giống hệt nhau được gấp gọn gàng và cất trên các kệ. Các góc của ga trải giường đều được trải vuông vắn theo quy định của quân đội.

Việc đào tạo ban đầu tập trung vào việc nâng cao khả năng kỹ thuật. Các cậu bé trở nên nhanh và mạnh mẽ hơn với đôi chân của mình. Họ được trau dồi kỹ thuật, độ chính xác với trái bóng và sự nhạy bén trong chiến thuật.

Từ thứ hai đến thứ sáu, học viên tham gia tập luyện bóng đá và học ở trường. Ảnh: Washington Post.

Ở Clairefontaine, họ được dạy những điều học viện cho là yếu tố cần thiết để thành công, bao gồm tôn trọng bản thân, tôn trọng đội nhóm và tổ chức, khiêm nhường, thúc đẩy động lực học hỏi và tiến bộ.

"Tất cả chúng ta đều có ước mơ, các cầu thủ trẻ cũng vậy. Họ đều khát khao trở thành Mbappé. Tuy nhiên, giữa giấc mơ và hiện thực là con đường rất dài và khó khăn. Các cầu thủ trẻ phải luôn được thúc đẩy bằng sự khiêm tốn, sở thích, sự tôn trọng để có thể vượt qua thử thách", ông Raviot Franck Raviot - HLV thủ môn của đội tuyển quốc gia - nói.

Ông Christian Bassila - Quản lý của Học viện Clairefontaine - cho biết không đơn giản chỉ dạy về bóng đá, học viện còn dạy các cầu thủ trẻ cách sống trong một tập thể và có trách nhiệm.

Đoàn kết tạo nên chiến thắng

World Cup 2010 đã chứng minh sự thất bại của đội tuyển Pháp, khi đội hình đều là những tên tuổi lớn nhưng đều có cái tôi cao và gây ra sự bất đồng.

HLV Deschamps nhấn mạnh những phẩm chất kỹ thuật và tài năng cá nhân sẽ tạo nên sự khác biệt trên sân cỏ, nhưng sức mạnh tập thể mới là điều quan trọng. Không đội nào có thể chiến thắng nếu không có sự đoàn kết.

Chính vì vậy, năm 2012, khi được chọn làm tân huấn luyện viên của đội tuyển quốc gia Pháp, Deschamps đã dẫn dắt đội vượt qua xung đột và bê bối, tạo nên chiến thắng năm 2018.

HLV Deschamps yêu cầu các cầu thủ đặt tính đồng đội lên trước cái tôi. Ảnh: Washington Post.

Khi được hỏi cách để Deschamps quản lý thành công nhiều cầu thủ Pháp tài năng và có cái tôi mạnh mẽ, vị huấn luyện viên tỏ ra không hài lòng. “Những cầu thủ của tôi không có cái tôi", Deschamps nói.

Vị huấn luyện viên giải thích rằng đây là yêu cầu ông đưa ra trong hầu hết cuộc phỏng vấn tuyển sinh. Deschamps có trong tay những cầu thủ giỏi nhất của đất nước, nhưng ông phải tìm ra sự cân bằng giữa họ bằng cách làm cho mỗi người cảm thấy họ đều quan trọng.

“Đó là điều cốt yếu tôi phải làm. Nhất là với các tiền đạo, chúng tôi phải khiến họ muốn làm việc theo nhóm, chấp nhận họ là một phần của đội", ông Deschamps nói.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là HLV Deschamps tìm kiếm sự tôn trọng hay phục tùng. “Tôi cần những cầu thủ có cá tính mạnh, nhưng tôi phải tìm được sự cân bằng trong đội", vị huấn luyện viên nói.

Đội ngũ nhân viên của Deschamps ít hơn so với các quốc gia khác, chỉ khoảng 20 huấn luyện viên thân thiết - những người hiểu triết lý của ông.

Theo cầu thủ Raphael Varane, HLV Deschamps nhận được sự tôn trọng của các cầu thủ bằng cách kết hợp giữa uy quyền và sự ấm áp. Ông yêu cầu rõ ràng về những gì ông muốn - sự hiệu quả trên sân - nhưng vẫn cho phép các cầu thủ tự do và sáng tạo, miễn là họ nghĩ cho đội bóng.

Dưới thời Deschamps, các tuyển thủ quốc gia cũng phải chấp nhận vai trò chuẩn bị cho thế hệ kế cận.

Ngọc Bích (Theo Washington Post)