Bài cuối: Bác Hồ trong trái tim quân dân Trường Sa

Sức mạnh tinh thần

Đoàn công tác số 17 của Bộ Tư lệnh Hải quân tổ chức chuyến ra thăm quần đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1 từ ngày 08/5/2024. Con tàu rời đất liền trong lúc mọi người vẫn lắng đọng không khí hào hùng của kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu. Sự kiện ngày 07/5 đi qua thì lại chuẩn bị kỷ niệm 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2024). Sau 5 ngày hải trình, sáng 13/5, tàu 571, Lữ đoàn 955, vùng 4 Hải quân kéo một hồi còi dài chào cán bộ, chiến sĩ trên nhà giàn DK1/11.

Thiếu tướng Hoàng Kiền, Anh hùng lực lượng vũ trang, nguyên Tư lệnh Công binh và là người có nhiều kiến tạo trong hoạt động xây dựng đảo Trường Sa đứng lặng người nhìn lên ngôi nhà bằng thép, sơn màu vàng, như một cột mốc chủ quyền trên biển Đông. Thiếu tướng Kiền ghi vào sổ lưu niệm, chia sẻ hoài niệm về những tháng năm đưa lực lượng công binh ra xây dựng nhà giàn và thực hiện làm 3 giai đoạn: từ năm 1989 đến 1998, giai đoạn gia cố từ năm 2000 đến 2009, giai đoạn làm mới từ năm 2010 đến 2018. "Mỗi khi dựng nhà xong thì lập bàn thờ Bác Hồ, tất cả anh em lần lượt thắp hương tưởng niệm Bác" – Thiếu tướng Kiền cho biết.

Các chiến sĩ trên đảo Trường Sa Lớn luôn có hình ảnh Bác Hồ trong trái tim. Ảnh: Văn Chương

Nhà giàn DK1/11 hiên ngang giữa biển khơi. Từ đây dẫn qua nhà giàn DK1/14, DK1/12 và vùng lõi chính giữa là bãi Tư Chính. Từ nhà giàn DK1/11 đi qua một cầu thang được bắc và cố định bằng 4 sợi dây cáp dẫn sang ngôi nhà giàn cũ được xây dựng từ năm 1989. Trong ngôi nhà này, mùi hương trầm luôn lan tỏa, tấm ảnh Bác Hồ được đặt lên bàn thờ từ năm 1989 đã sạm màu hương khói theo thời gian. Tôi lặng người đi vì mùi hương trầm trong ngôi nhà nằm giữa biển. Sàn nhà được lót bằng gỗ, những chiếc giường và tủ gỗ rất cũ. Có lẽ mùi hương trầm thắp cho Bác đã thấm vào ngôi nhà này.

Ở giữa biển khơi mênh mông, mùi hương trầm lan tỏa và hình ảnh Bác đã để lại cảm xúc khó tả. Những cựu chiến binh có mặt trong đoàn từng tham gia chiến dịch CQ 88 đều đứng lặng nhìn ảnh Bác đã ngả màu theo thời gian. Điều khác biệt nhất là cạnh tấm ảnh Bác có treo chiếc đồng hồ để đo cân bằng ngang của nhà giàn. Trung tá Trần Xuân Tiến, cán bộ tại Nhà giàn DK1/11 cho biết, bàn thờ Bác Hồ giữa biển khơi mang lại cảm giác ấm áp, ngày nào anh em cũng thắp hương cho Bác. Nơi trùng trùng sóng vỗ và vào mùa đông phải đối mặt với bão tố, anh em cán bộ ở nhà giàn luôn khấn nguyện, mong Bác phù hộ cho cán bộ, chiến sĩ nắm chắc tay súng để bảo vệ nhà giàn DK1/11 và bảo vệ Tổ quốc.

Hai nhà giàn nằm cạnh nhau, nhưng ngôi nhà giàn cũ mang ý nghĩa đặc biệt. Đặc biệt không phải là hoài niệm về ngôi nhà có tuổi tác và mang dáng dấp của "DK cổ", mà đó là do ngôi nhà này lưu dấu một tấm gương cán bộ chiến sĩ đã anh dũng hy sinh. Đó là liệt sĩ Dương Văn Bắc, SN 1974, quê ở huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An, nhập ngũ tháng 2 năm 1995, hy sinh ngày 14/9/2014. Thời còn sống và công tác tại nhà giàn, Đại úy Bắc luôn chăm chút cho bàn thờ của Bác. Đến ngày anh Bắc hy sinh, đồng đội đặt bàn thờ của anh ở phòng phía trong, sát cạnh đó là căn phòng thờ ảnh Bác Hồ. Nhiều thành viên thắp hương trên bàn thờ Bác, sau đó lại rơi nước mắt khi nghiêng mình trước bàn thờ của liệt sĩ.

Chị Lê Thị Kim Thi, cư dân đảo Sinh Tồn với bàn thờ Bác Hồ trong gia đình. Ảnh: Văn Chương

Bác với dân đảo

Đi qua nhiều hòn đảo, bàn thờ Bác Hồ luôn được đặt trang trọng tại căn phòng trung tâm của ngôi nhà mới và ngôi nhà được xây dựng từ nhiều năm trước. Tại đảo Đá Đông A, bàn thờ Bác Hồ có dòng chữ "Vì nhân dân quên mình". Thượng úy Đỗ Văn Vũ, quê ở thành phố Hải Phòng cho biết, đã được cấp trên phân công công tác và biên chế về nhiều đơn vị ở quần đảo Trường Sa. Dù đã ở tuổi 33, chưa lập gia đình, Thượng úy Vũ chia sẻ dù biết cuộc sống ở đảo xa thiệt thòi và gian khó, nhưng người lính Cụ Hồ và hình ảnh Bác luôn là động lực cho tất cả cán bộ, chiến sĩ vượt qua khó khăn.

Tại đảo Đá Tây C, một người lính đã nhắc đoàn nên sang ngôi nhà cũ trước để thắp hương tưởng niệm Bác Hồ, việc thắp hương cho Bác cần được thực hiện đầu tiên trước khi tổ chức các chương trình giao lưu, thăm hỏi, tặng quà. Trong gian phòng hẹp, bàn thờ Bác Hồ được đặt 2 đĩa bánh và đĩa bưởi xanh. Trung sĩ Nguyễn Công Khang tâm tình, đảo Đá Tây C trở thành điểm cập tàu thuận lợi vào mùa nắng, còn mùa mưa thì nơi này luôn bị sóng gió bao vây. Những giờ phút đó, nghe mùi hương trầm lan tỏa từ bàn thờ Bác Hồ, các cán bộ chiến sĩ thấy lòng mình đang ấm lại.

Những khẩu hiệu trên đảo có nhiều nội dung khác với đất liền như: "Lấy tĩnh chế động, độc lập tác chiến, còn người còn đảo...". Tất cả những khẩu hiệu đó đều được đúc kết từ lời dạy của Bác. Trong cuốn sổ lưu niệm tại đảo Đá Tây C có nhiều lưu bút nhắc đến tấm gương của anh Bộ đội Cụ Hồ ngày đêm bám giữ đảo. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Ban chấp hành Tung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, viết vào ngày 17/4/2024 đều nhắc đến sự cống hiến của những người lính, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ.

Tại xã đảo Sinh Tồn, với sự nỗ lực của quân và dân đảo, nơi này đã biến thành hòn đảo xanh rợp bóng cây. Các loại cây bàng, mù u, phong ba cùng một số loại cây ăn trái nhờ sức người, sự che chắn sóng gió, đến giờ này đều đâm chồi nảy lộc. Tại ngôi trường nằm gần chùa Sinh Tồn, các cháu học sinh hàng ngày ê a đánh vần và được thầy giáo tập cho bài hát về Bác Hồ.

Nhà giàn DK1/11 có bàn thờ Bác Hồ và một liệt sĩ. Ảnh: Văn Chương

Chị Lê Thị Kim Thi mời tôi vào thăm ngôi nhà là tổ ấm của cặp vợ chồng trẻ với 2 đứa con thơ. Ngôi nhà của chị có lẽ đặc biệt nhất trong số các hộ dân ở xã đảo, bởi trên bức tường bốn góc đều vẽ hình hoa sen đỏ thắm, hai bên bàn thờ vẽ những bông sen vươn lên từ bùn lầy và chính giữa đặt tấm ảnh Bác Hồ. Chị Thi cho biết, ở xã đảo xa đất liền, cuộc sống tinh thần trở nên rất quan trọng, mọi người luôn đoàn kết gắn bó, quân dân một lòng. Ngày nào cũng vậy, chị đều đặn thắp hương trên bàn thờ Bác, khấn niệm về việc "Bác đã hy sinh cả cuộc đời để non sông liền một dải, góp phần cho con cháu có được một vùng biển đảo, thềm lục địa rộng lớn".

Ở xã đảo Sinh Tồn, cứ đến dịp sinh nhật Bác, quân dân lại tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ trong hội trường dán rất nhiều bản sắc phong được dịch từ văn bản chữ Nôm của triều đình nhà Nguyễn, nội dung khẳng định người Việt Nam đã vươn ra làm chủ Hoàng Sa, Trường Sa từ mấy trăm năm trước.

Chia tay những cư dân xã đảo Sinh Tồn cũng là dịp kỷ niệm 134 năm Ngày sinh nhật Bác, những cư dân ở hòn đảo xa xôi này nhắn nhủ, hình ảnh và những lời dạy của Bác Hồ đã trở thành động lực, tiếp thêm sức mạnh cho quân và dân quyết tâm canh giữ vùng biển đảo, vùng trời thiêng liêng của Tổ quốc.

Thiếu tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Hoàng Kiền chia sẻ, năm 1988, suốt quá trình xây dựng các đảo nổi, đảo chìm, trước khi tiến hành thi công xây dựng đảo, nổ mìn khai luồng cho tàu... anh em đều lập bàn thờ cúng để báo với vong linh các Anh hùng liệt sĩ, báo cáo với anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh và mong các Anh hùng liệt sĩ và Bác biết, phù hộ cho đơn vị thi công và cũng để lực lượng thi công mừng, yên tâm làm việc, vì dù khó khăn gian khổ đến đâu thì bộ đội vẫn quyết tâm xây dựng hoàn thành các công trình theo kế hoạch.

LÊ VĂN CHƯƠNG